Nhà số 5 đường Châu Văn Liêm mãi là niềm tự hào của TPHCM
VOH - Tour du lịch “Ký ức Sài Gòn – Chợ Lớn” là Di tích lịch sử quốc gia - nơi Bác Hồ đã ở 9 tháng trước khi ra đi tìm đường cứu nước - Nhà số 5 Châu Văn Liêm, phường 14, Quận 5.
Đây là di tích lịch sử về Bác Hồ tại TPHCM. 9 tháng Bác sống ở căn nhà này (9/1910 - 5/6/1911), Bác đã tìm hiểu đời sống của người dân và tình hình đấu tranh của các tầng lớp lao động Nam Kỳ trước khi Bác quyết định ra đi tìm đường cứu nước ngày 5/6/1911.
Tư liệu của UBND quận 5 ghi lại, trong thời gian đó Người ở tại cơ sở của phân cuộc Liên Thành thương quán, số 1-2-3 Quai Testard (bến Testard) - Chợ Lớn. Sau đó kênh được lấp đi, năm 1915 đổi thành đường Tổng Đốc Phương, nay là đường Châu Văn Liêm - quận 5.
Trong ba căn nhà đó, một căn được giữ lại di tích lưu niệm về Hồ Chủ Tịch - số 5 đường Châu Văn Liêm phường 14, Quận 5.
Cũng theo tư liệu, Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc đó mang tên Nguyễn Tất Thành từ trường Dục Thanh - Phan Thiết vào Sài Gòn 19/9/1910. Người được sự giúp đỡ của ông Trương Gia Mô và ông Hồ Tá Bang.
Tới Sài Gòn, Người được bố trí sống tại nhà ông Lê Văn Đạt - một người bà con bên mẹ của cụ Trương Gia Mô. Sau hai ngày, Người được đưa đến ở tại cơ sở của Liên Thành thương quán tại số 1-2-3 Quai Testard .
Trong thời gian ở Sài Gòn, Người vừa dạy học vừa đi làm ở trường thợ máy, vừa đi bán báo ở khu vực thương cảng để kiếm sống và tìm hiểu đời sống công nhân, nhân dân lao động cũng như các tàu ra vào cảng Sài Gòn.
Đây là khoảng thời gian ý nghĩa để Người có bước chuẩn bị trực tiếp về vật chất, tinh thần, phương tiện dẫn đến quyết định cuối cùng cho việc ra đi tìm đường cứu nước của mình.
Ngày 4/6/1911 Nguyễn Tất Thành lấy tên là Văn Ba rời phân cuộc Liên Thành thương quán xuống tàu của Pháp mang tên Amiral Latouche Treville. Ngày 5/6/1911 con tàu rời bến cảng Nhà Rồng đưa người thanh niên Việt Nam yêu nước ra đi tìm con đường giành độc lập tự do cho dân tộc.
Hiện nay căn nhà số 5 Châu Văn Liêm, phường 14 quận 5 là di tích lưu niệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Di tích được mở cửa để đón du khách tham quan. Di tích là căn nhà phố, có cửa sắt kéo, rộng 4m, dài 8,8m, có một tầng lầu, nền lót gạch bông, mái lợp ngói âm dương, có lót la phông bằng ván ép.
Từ nền nhà đến trần cao 3m, chiều cao tầng lầu 4m, từ nóc đến mái cao 1m. Cầu thang lên lầu bằng gỗ. Trên lầu có ban công rộng 2m x 4m, cửa ra ban công bằng gỗ.
Di tích mới được trùng tu năm 1977. Năm 1988, nhà số 5 đường Châu Văn Liêm được công nhận là Di tích lịch sử quốc gia. Toàn bộ không gian bên trong di tích được sử dụng trưng bày các tư liệu hình ảnh về Bác.
Tầng 1 có bàn thờ Bác Hồ và hai bên vách tường trưng bày các hình ảnh gợi nhớ làng quê của Người, các lãnh tụ của các phong trào yêu nước, các cơ sở của Liên Thành thương quán, bản đồ Sài Gòn - Chợ Lớn năm 1911, hình ảnh Sài Gòn những năm 1910 - 1911, hình con tàu Đô đốc Latouche Treville...
Gian sau có một cầu thang gỗ dẫn lên tầng 2. Tầng 2 bài trí các tài liệu, hình ảnh, tranh vẽ minh họa về Chủ tịch Hồ Chí Minh; tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh; các hoạt động tiếp nối truyền thống, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Từ năm 2022, Di tích “Nhà Bác Hồ” số 5 Châu Văn Liêm trở thành địa chỉ đỏ, là địa điểm tham quan trong tour du lịch “Ký ức Sài Gòn – Chợ Lớn” của UBND Quận 5 trong kế hoạch “Mỗi quận, huyện phát triển ít nhất một sản phẩm du lịch đặc trưng” để thu hút khách, phát triển du lịch TPHCM.
Mỹ Trang/VOH