Bảo vật quốc gia ngàn năm tuổi

Published Date
23/01/2025

Trống đồng và thạp đồng Đông Sơn thuộc sở hữu của ông Lương Hoàng Long vừa được công nhận là Bảo vật quốc gia


Các chuyên gia nhận định chiếc trống đồng Đông Sơn này có hình thức độc đáo, còn nguyên vẹn, hoa văn trang trí đẹp. Nhiều hoa văn lần đầu tiên được các nhà khảo cổ học biết đến như cánh buồm; hình động vật dáng con chồn vừa có đuôi xù vừa có mỏ chim và sừng hươu - là con vật thiêng được người xưa cách điệu hóa.

Sản phẩm của trí tuệ, tài năng sáng tạo

Trống đồng nêu trên dáng thấp kiểu Làng Vạc. Mặt trống tròn, rìa không chờm ra ngoài tang, lưng trống gần như hình chóp cụt, chân loe và thấp. Giữa mặt trống là ngôi sao (biểu tượng của mặt trời) có 10 cánh nhọn, đúc nổi; giữa các cánh sao là những đường gạch chéo song song. Tang trống phình rộng, trang trí các vành hoa văn từ trên xuống. Lưng trống chia thành các ô hình chữ nhật, được ngăn cách bằng tổ hợp hoa văn đối xứng.

Theo hồ sơ di sản của Cục Di sản văn hóa, trống đồng Đông Sơn thuộc sở hữu của ông Lương Hoàng Long này là hiện vật gốc, tương đối nguyên vẹn, không có dấu vết của việc sửa chữa, tu bổ, đúc giả cổ của người ngày nay.

Trống đồng. Ảnh: CỤC DI SẢN VĂN HÓA

                                                                                                              Trống đồng. (Ảnh: CỤC DI SẢN VĂN HÓA)

Đây là trống đồng của cư dân văn hóa Đông Sơn với kỹ thuật đúc đồng điển hình bằng khuôn 3 mang. Khuôn đúc được làm bằng đất sét. Dấu vết khuôn và kỹ thuật đúc còn để lại là những đường gờ nổi trên thân trống.

Với kỹ thuật này, người xưa đúc xong phải phá khuôn đất ra để lấy trống. Vì vậy, đây là hiện vật độc bản, không giống bất kỳ hiện vật Đông Sơn nào từng được phát hiện.

Trống đồng của ông Lương Hoàng Long rất có giá trị trong việc nghiên cứu văn hóa Đông Sơn, góp phần phục dựng lịch sử cổ đại của đất nước từ kinh tế, xã hội đến đời sống tinh thần của ông cha ta.

Trống đồng Đông Sơn là sản phẩm đầy trí tuệ, biểu hiện cho tài năng sáng tạo. Sự khéo léo và tinh xảo của tổ tiên đã tạo nên kỹ thuật luyện kim đồng thau bản địa - nền văn hóa đồng thau vào loại bậc nhất Đông Nam Á. Điều này cũng góp phần khẳng định trình độ văn hiến của cư dân Đông Sơn đã khá cao so với các cư dân Đông Nam Á lúc bấy giờ.

Tác phẩm tuyệt mỹ

Thạp đồng Đông Sơn thuộc sở hữu của ông Lương Hoàng Long cơ bản còn nguyên vẹn, tang bị thủng vài lỗ. Chiều cao (kể cả nắp) thạp là 58 cm, riêng phần nắp là 12,5 cm. Miệng thạp có đường kính 39 cm, chân đế 35,5 cm; chiều cao quai 9,5 cm.


Thạp đồng Đông Sơn. Ảnh: CỤC DI SẢN VĂN HÓA

                                                                                                                 Thạp đồng Đông Sơn. (Ảnh: CỤC DI SẢN VĂN HÓA)

Thạp đồng này hình trụ, thuộc loại có nắp. Nắp thạp hình nón, úp vừa miệng thạp. Hai chiếc quai thạp ở vị trí gần mép miệng và đối xứng hai bên thân, hình chữ U, trên thân có hoa văn xoắn ốc và tiếp tuyến được đúc nổi. Bên trong quai này còn có một quai mui thuyền. Thân thạp có 2 đường chỉ đúc. Giữa mặt nắp thạp là hình ngôi sao với 14 cánh nhọn được đúc nổi. Giữa các cánh sao là hoa văn hình lông công.

Trên nắp thạp có tượng 4 con chó săn rất sinh động. Phần thân thạp được trang trí những vành hoa văn song song nhau và song song với mép thạp. Trong đó, những hoa văn như chiếc xiếm, con công đứng trên lưng rùa, người ngồi trên trống đồng, người bị hiến tế bị giam trong khoang lầu… tạo nên một tác phẩm mỹ thuật tuyệt đẹp.

Trống đồng và thạp đồng Đông Sơn ngàn năm tuổi nêu trên vừa được công nhận là Bảo vật quốc gia. 

Văn hóa Đông Sơn (khoảng từ thế kỷ VII trước Công nguyên đến thế kỷ I-II sau Công nguyên) là một nền văn hóa khảo cổ học thời đại kim khí ở Việt Nam. Nền văn hóa này được các nhà khảo cổ học đặt tên dựa vào sự phát hiện ngẫu nhiên một nhóm đồ đồng cổ vào năm 1924 tại làng Đông Sơn ven sông Mã, tỉnh Thanh Hóa.

Nền văn hóa này là cơ sở vật chất cho việc hình thành nhà nước Văn Lang - Âu Lạc, nhà nước đầu tiên thời đại các Vua Hùng. Đây cũng là nền tảng cho sự hình thành bản sắc văn hóa Việt cổ, cũng như văn minh Đại Việt sau này.

                                                                                                                                                                                                                                    Yến Anh – Theo https://nld.com.vn/bao-vat-quoc-gia-ngan-nam-tuoi-19625012221243476.htm